1299 yılında önce bir beylik, sonra devlet, sonra da bir imparatorluk haline gelen Osmanlı; son olarak 1922 yılında ortadan kalktı ve yerini bugün içinde yaşamakta olduğumuz Türkiye Cumhuriyeti devletine bıraktı. Osmanlı İmparatorluğu Türk - İslam dünyası için önemli olduğu kadar dünya tarihi için de önemli bir devlettir çünkü Osmanlı padişahlarının attıkları her adım, dünya politikasında bir iz bırakmıştır.
Yüzlerce yıl boyunca dünyanın neredeyse bilinen her noktasında hüküm sürmüş Osmanlı İmparatorluğu dönemi boyunca onlarca farklı padişah tahta çıktı. Bu padişahlardan bazılarını iyi, bazılarını kötü özellikleriyle anıyoruz ancak bazılarını pek bilmiyoruz. Dönemi itibariyle bazıları fetihlere imza atan bazıları ise pek aktif olamayan Osmanlı padişahlarını sırasıyla tanıyalım ve tarihte bıraktıkları önemli izleri görelim.
1299 – 1326 yılları arasında padişah olan Osman Gazi, Osmanlı Devleti’nin kurucusudur. Güçlü kuvvetli bir adam olarak bilinen Osman gazi, Kayı Boyu’unun başına geçtiğinde henüz 23 yaşındaydı. 1326 yılında Bursa’da gut hastalığı nedeniyle öldü.
1326 – 1359 arasında padişah olan Orhan Gazi, sarı sakallı ve mavi gözlüydü. Bizans İmparatorunun kızıyla evlendi. Adalet sahibi ve merhametli olarak bilinir.
1359 – 1389 yılları arasında padişah olan I. Murad; uzun boylu, iri burunlu ve iri bir adamdı. “Derviş Gazilerin, Şeyhlerinin, Kralı Murad Gazi” olarak anılırdı. 1382 yılında “Murad Hüdavendigâr” olarak anılmaya başlandı. Savaş alanında şehit oldu.
1389 – 1402 yılları arasında padişah olan I. Bayezid, Yıldırım Bayezid olarak da bilinir. Hızlı hareketleri nedeniyle yıldırım lakabını alan Bayezid, Timur ile yaptığı Ankara Savaşı ile bilinir. Bu savaşta esir düşmüş ve hayatını kaybetmiştir.
1413 – 1421 yılları arasında padişah olan I. Mehmed, Fetret Devri sonrası tahta çıkmış ve Anadolu beyliklerini yeniden bir araya getirmiştir. Bu nedenle I. Mehmed için Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu diyenler vardır.
1421 – 1451 arasında padişah olan II. Murad, sakin ve huzurlu bir yaşam sürmüş ancak gözüpek bir lider olduğu için Avrupalıların gözünü korkutmayı başarmıştır.
1451 – 1481 yılları arasında padişah olan Fatih Sultan Mehmed, 7 dil bilirdi ve zamanın en büyük alimlerinden biri olarak kabul edilir. İstanbul’u fethederek Doğu Roma İmparatorluğu’nu ortadan kaldırmış ve dünya için yeni bir dönemin kapılarını aralamıştır.
1481 – 1512 yılları arasında padişah olan II. Bayezid, henüz 7 yaşında Amasya Valisi olarak atandığı için devlet yönetimi konusunda tecrübeliydi. Bilimle de ilgili olan II. Bayezid, matematik ve felsefe alanında da eğitim almıştır.
1512 – 1520 yılları arasında padişah olan Yavuz Sultan Selim, iyi silah kullanan güçlü bir adamdı. Kars, Erzurum, Artvin ve çevre illeri fethederek bölgenin Müslüman olmasını sağladı. Savaş sırasında tutulmaması için sakal bırakmaz, Türk kültürüne uygun olarak uzun bıyık bırakırdı.
1520 – 1566 yılları arasında padişah olan Kanuni Sultan Süleyman döneminde Türk hakimiyetinin en güçlü zamanları yaşanmıştır. Sayısız fetih yapmış, Avrupa’ya Türk korkusu salmış, bilimle ve sanatla yakından ilgilenmiştir. Adalet konusundaki hassasiyeti nedeniyle Kanuni olarak anılmıştır.
1566 – 1574 yılları arasında padişah olan II. Selim, Yavuz ve Kanuni’den sonra tahta çıktığı için daha silik bir hükümdar olarak bilinir. İnebahtı mağlubiyeti bu dönemde yaşanmıştır.
1574 – 1595 yılları arasında padişah olan III. Murad, babası gibi o da devlet işleriyle pek ilgilenmemiş ve hiç İstanbul’dan dışarı çıkmamıştır.
1595 – 1603 yılları arasında padişah olan III. Mehmed, Safiye Sultan’ın oğluydu ve annesinin etkisinde kaldı. Dindar bir sultan olarak bilinir.
1603 – 1617 yılları arasında padişah olan I. Ahmed, askeri konuda yetenekli bir sultandı. Kanuni’den sonra gelen devlet işleriyle en ilgili padişahlardan biridir.
1617 – 1618 yılları arasında ve daha sonra tekrar 1622 – 1623 yılları arasında padişah olan I. Mustafa, uzun yıllar sarayın bir odasında hapis hayatı yaşamıştır. İlk tahta çıktığında dengesiz hareketleri nedeniyle indirilse de daha sonra tekrar tahta çıkmak zorunda kalmıştır.
1618 – 1622 yılları arasında padişah olan Genç Osman, zeki ve yenilikçi bir padişahtı ancak diğer yöneticilerin isteklerini kabul etmediği için tahttan indirilmiş ve Yedikule zindanlarında boğdurulmuştur.
1623 – 1640 yılları arasında padişah olan IV. Murad, içki ve tütünü yasaklamasıyla tanınır. Genç yaşta hayatını kaybetmiş olmasına rağmen İstanbul’da yaşanan pek çok isyanı bizzat bastıracak kadar güçlüydü.
1640 – 1648 yılları arasında padişah olan İbrahim, Deli olarak anılır. Bunun nedeni abisi IV. Murad’ın tüm kardeşlerini öldürtmesi ve sıranın kendisine geleceği endişesiyle uzun yıllar sarayın bir odasında hapis hayatı yaşamasıdır.
1648 – 1687 yılları arasında padişah olan IV. Mehmed, ava meraklı bir sultan olarak bilinir. İkinci Viyana bozgunu bu dönemde yaşanmıştır.
1687 – 1691 yılları arasında padişah olan II. Süleyman, rüşvet ve sefahat düşmanı olarak bilinir. Dindar bir adamdı.
1691 – 1695 yılları arasında padişah olan II. Ahmed, hat sanatında usta bir sultandı ve kendi eliyle pek çok Kur’an-ı Kerim yazdı.
1695 – 1703 yılları arasında padişah olan II. Mustafa, iyi bir eğitim görmüştür. Bir yazısındaki “Zevk, sefa ve rahatı kendimize haram eylemişizdir” cümlesi ile bilinir.
1703 – 1730 yılları arasında padişah olan III. Ahmed, Lale Devri boyunca padişahlık yapmıştır. Rahat ve sefahat dolu bir yaşam sürmüştür.
1730 – 1754 yılları arasında padişah olan I. Mahmud, uzun yıllar kafes hayatı yaşamasına rağmen akıl sağlığını korumuş ve tahta çıktığı zaman devlet işleriyle yakından ilgilenmiştir.
1754 – 1757 yılları arasında padişah olan III. Osman, uzun yıllar yaşadığı kafes hayatı nedeniyle sinirli bir adamdı. Müzisyenleri saraydan kovdurdu. Ayakkabılar demir ökçeler taktırdı ve geldiği duyan tüm cariyelerin yolundan çekilmesini istedi.
1757 – 1774 yılları arasında padişah olan III. Mustafa, dindar bir adam olarak bilinir. Devlet işleriyle yakından ilgilenmiş ve olası savaşlara karşı önemli önlemler almıştı.
1774 – 1789 yılları arasında padişah olan I. Abdülhamid, pek çok siyasi ve askeri ıslahat yaparak ülkede Avrupai tarzda okullar açmıştır.
1789 – 1807 yılları arasında padişah olan III. Selim, iyi bir eğitim aldı. Kendisi şâir, tamburî, neyzen ve hânendeydi.
1807 – 1808 yılları arasında padişah olan IV. Mustafa döneminde sayısız isyan çıkmış ve kendisi pek çok taviz vermek zorunda kalmıştır.
1808 – 1839 yılları arasında padişah olan II. Mahmud, adalet konusunda hassas bir sultandı. Pek çok yeni kanun ve tüzük hazırlatmıştı.
1839 – 1861 yılları arasında padişah olan Abdülmecid, ıslahatçı fikirlere sahipti. Gülhane Hatt-ı Hümâyûnu ilan ederek Tanzimat dönemini başlatmıştır.
1861 – 1876 yılları arasında padişah olan Abdülaziz, şiire ve müziğe ilgili bir sultandı. Müsrif olarak bilinir ancak kendisi sade bir yaşam sürerdi.
30 Mayıs 1876 – 31 Ağustos 1876 arasında kısa bir süre padişah olan V. Murad; iyi bir eğitim görmüş, Fransızca öğrenmiş ve Avrupa’ya ilk kez bir seyahat düzenlemiştir.
1876 – 1909 yılları arasında padişah olan II. Abdülhamid, Osmanlı Devleti’ni yıkılmaktan kurtaran bir dizi politika uygulamıştır.
1909 – 1918 yılları arasında padişah olan Mehmed Reşad, günlerini haremde şiir yazarak ve kitap okuyarak geçirmiştir.
1918 – 1922 yılları arasında padişah olan Mehmed Vahdettin, Osmanlı Devleti’nin son padişahıdır. Nazik biri olarak bilinir.
Yüzlerce yıl boyunca dünyanın dört bir yanında hüküm sürmüş Osmanlı İmparatorluğu’nun tüm padişahlarını listeledik ve kısaca tarihte bıraktıkları izlerden bahsettik. Osmanlı padişahları hakkındaki düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Yorumlar (0)