Kafanızı kaldırıp gökyüzüne baktığınızda, bulutların tıpkı bir gökkuşağı gibi rengarenk olduğunu gördünüz mü? Sanki gökkuşağı, bulut şeklini almış gibi!

"Peki bu nasıl meydana gelir?" "Bulutlar bildiğimiz kadarıyla beyaz değil mi?" "Rengarenk bulutlar nasıl ortaya çıkar?"

Gelin, inceleyelim.

Yanardöner bulutlar

Yanardöner bir bulut, aslında bir bulut değildir. Bulutlarda farklı renklerin ortaya çıkmasıdır. Başka bir deyişle herhangi bir bulut, yanardönerliğe sahip olabilir. 

Bu yanardönerlik durumu, özellikle küçük buz kristallerinden veya su damlacıklarından oluşan sirüs veya merceksi bulutların yakınında, gökyüzünde yükseklerde oluşma eğilimindedir. 

Aslında küçük buz ve su damlacıklarının boyutları, güneş ışığının kırılmasına sebep olur. Bu damlacıklar bükülür ve spektral renklerine yayılır. Böylece bulutlar, gökkuşağı renkli gibi görünür.

Sundog (Yalancı Güneş)

Sundog, gökyüzünde birden fazla Güneş varmış gibi görünmesine neden olan ve son derece nadir görülen optik bir fenomendir. Bu durum da Güneş ışığı, tıpkı parıldayan bulutlar gibi buz kristalleriyle etkileşime girdiğinde oluşur.

Ancak kristaller çok daha büyük ve levha şeklinde olmalıdır. Güneş ışığı, yatay olarak kırıldığından sundog, her zaman doğrudan Güneş’in solunda veya sağında gökkuşağı renkleriyle görünür. 

Bu durum genellikle çiftler hâlinde, Güneş’in her iki tarafında birer tane olacak şekilde gerçekleşir.

Yatay çevresel yaylar

Çoğunlukla ateş gökkuşağı olarak isimlendirilen yatay yaylar, esasen bulut değildir. Ancak gökyüzünde bulunmaları, bulutların çok renkli gözükmesine sebep olur. Bu fenomen, ufuk çizgisine paralel uzanan büyük, parlak renkli bantlar gibi görünürler.

Buz halesi ailesinin bir parçası kabul edilen bu yatay, çevresel ve renkli yaylar, Güneş veya Ay ışığının sirrus veya sirrostratus bulutlarındaki levha şeklinde buz kristallerinin kırılmasıyla oluşurlar.

Renkleri, gökkuşakları kadar canlı ve çok çeşitli olmasalar da yatay çevresel yaylar, görsel şölen yaratır.

Sedefli bulutlar

İsmini sedef benzeri görünümlerinden alan sedefli bulutlar, yalnızca kutup kışının aşırı soğuğunda, Dünya’nın stratosferinin yükseklerinde oluşan nadir bulutlardır. Stratosferin havası o kadar kurudur ki bu bulutlar sadece sıcaklıklar aşırı düşük olduğunda görülebilir.

Yüksek irtifalar göz önüne alındığında bu bulutlar, ufkun altından gelen Güneş ışığını alır ve şafak vaktinden hemen sonra yere yansırlar. İçlerindeki Güneş ışığı, yerdeki gökyüzü gözlemcilerine doğru ileri saçılır ve bulutların parlak inci beyazı görünmesini sağlar. 

Özetle gökyüzündeki bulutların, tıpkı gökkuşağından fırlamışçasına rengarenk olmasının nedeni bu 4 farklı fenomen sayesinde olur. 

İlginizi çekebilir: