1950’den bugüne her yıl yapılan ve milyonlarca yarış tutkunu tarafından da yakından takip edilen Formula 1 yarışları, geçtiğimiz Mart ayında 2022 programına başladı. 2022 F1 programı 20 Kasım 2022’de Abu Dhabi’de son bulacak.
Geniş bir izleyici kitlesine sahip Formula 1’in 72 yıllıl geçmişinde pek çok unutulmaz araç yer aldı. Biz de F1 araçlarının en ilginç ve inanması güç özelliklerini derledik.
Lastikler, motor, kuvvet sistemi ve daha birçok grubun bir araya gelmesiyle tamamlanan F1 araçları, seksen binin üzerinde parçadan oluşuyor. Uzmanların yorumlarına göre bu kadar parçanın %0.01’lik bir kısmının eksikliğinin bile büyük felaketlere yol açabileceği söyleniyor.
Ortalama bir F1 sürücüsü, yüksek G kuvvetlerine ve sıcaklıklara bir saatten biraz fazla uzun süre maruz kalması nedeniyle, tamamen bitmiş bir yarıştan sonra yaklaşık 4 kg kaybeder. Ağırlık kaybı yaşayan sadece sürücüler değil. Lastikler de beş yüz ile yedi yüz gram arasında bir ağırlık kaybı yaşarlar.
Yüksek hızın etkisiyle oluşan aşınma-yıpranma ve ani kırılmanın etkisiyle bu durum oluşur. Ayrıca normal bir aracın lastiği 100 bin km yola kadar dayanırken, F1 araçlarının lastiği ise maksimum 120 km yola dayanabiliyor.
Ciddi bir hız seviyesinin üstüne çıkan F1 araçları, göz açıp kapayıncaya kadar saatte 320-350 km hıza ulaşabiliyor. Tabii kavisli yollarda yarışmanın gerekliliği olarak aynı şekilde hız düşürmeleri gerekiyor.
İşte bu nedenle de frenler, bir F1 otomobilini yaklaşık 4 saniyede 320 km hızdan 0’a kadar düşürebilir ve fren diskleri bu işlem sırasında 1000 °C’nin üzerindeki sıcaklıklara ulaşır.
Pit stop; motor sporlarında yarış sırasındayken yakıt alımı, sürücü değişikliği, onarım veya lastik değişimi gibi işlerini halledebildiği yerdir. Tabii yarış esnasında uğranılan bir yer olduğu için ekiplerin burada hızlı bir iş çıkarması gerekir çünkü sürücünün yarışa daha fazla vakit ayırabilmesi buna bağlıdır.
İşte bu sebeple de pit duraklarındaki ortalama süre sadece 3 SANİYE. Öyle ki 2019 yılında Red Bull kokpitinde yarışan Verstappen’in 1.82 saniyede pitten çıkması çok konuşulmuştu. Bunun nedeni de en hızlı pit rekorunu elde etmiş olmalarıydı.
Yarış sırasında sürücüler, viraj dönüşlerinde ve fren uygulamaları gereken anlarda vücut ağırlıklarının beş katı kuvvete maruz kalıyorlar. Ayrıca bir yarış esnasında kokpit içi sıcaklık 50° C’lere ulaşıyor. Ayrıca yarış bitiminden sonra lastiklerin sıcaklığı 120° C yakın değerlerde oluyor.
Örneğin, bir araç 100 kilometrede 6 litre benzin tükettiğini varsayarsak eğer F1 aracı aynı durumda 45 litre tüketir. Ortalama bir yarışın 300 kilometreden biraz fazla sürdüğünü hesaba katarak maliyeti de miktarı da hesaplayabilirsiniz.
F1 araçları kompakt bir tasarıma sahipler ve bu sebeple de çok hafiflermiş gibi bir izlenim bırakıyor. Dışarıdan bakınca çok fazla insan tarafından çok da ağır olmadığı düşünülen F1 araçları, 0,8 ton yani 800 kg gibi bir ağırlığa sahiptir. Bu ağırlığın yakıtsız hesaplandığını da belirtelim.
F1 araçları bastırma kuvvetini arttırmak için olabildiğince alçak inşa edilir. Bu da sonuç olarak bir kıvılcım şovu oluşturuyor. Kısaca koruma patenlerinin sürtünmesi ile ortaya göz kamaştırıcı bir görüntü çıkıyor.
Evet, doğru duydunuz. Saniyede en az 50 kez dönüş sağlayan lastiklerin bu kadar aşınması gayet normal. E birde o kadar ağırlık kaybı yaşamanın bir diğer nedeni de bu olabilir.
Kontrol diferansiyel ayarları, telsiz, vites, fren dengesi, hidrolik sistem ve daha bir sürü özelliği tek bir direksiyon üzerinden kontrol etmek için ancak böyle bir şey ortaya çıkabilirdi. Teknoloji geliştikçe ve kokpitlerde daralmaya gidildikçe direksiyonlar da gün geçtikçe küçülüyor.
Normal bir direksiyonun yarısı kadar olan F1 direksiyonları, yirmiden fazla özelliğe aynı konsol üzerinden ulaşmayı sağlıyor.
Ömrü o kadar da uzun olmayan ama yapımı ince işçilik ve çokça emek isteyen binlerce parçadan oluşan bu arabalara sahip olmak o kadar da ucuz değil. Bir ekibiniz var ama hedefiniz kupa değilse eğer kaliteli bir şeyler yapılmasına gerek yok. Böyle bir durumda 150 -200 milyon $ bütçe yeterli olacaktır.
Ancak iyi bir araca sahip olmak ve şampiyonluğa sürmek istiyorsanız eğer bütçeniz 450 – 500 milyon $ bandına çıkmak durumda kalıyor.
Arabanın bir yarışta yaktığı en az 135 litre benzinin masrafını da hesaba kattığınızda her yarış döneminde yarım milyonu da benzin için vermeniz gerekecek.
Bu mühendislik harikası araçlar her yıl yeni donanımlarla geliştiriliyor ve teknolojinin gelişimiyle kompakt görüntüsünün altında modern bir sisteme sahip oluyor. Bizim belirttiklerimiz dışında sizin bildiğiniz F1 araç özelliklerini yorumlarda belirtmeyi unutmayın!
Yorumlar (0)