Gökyüzünde her gün, bir yerden bir yere seyahat eden uçak sayısı çok fazla. Ancak elbette onların da belirli bir ömrü var. Nihayetinde onlarca yıl gökyüzünde kalamıyorlar. Peki bir uçağın ortalama ömrü kaç yıl?

Hangi durumlarla karşı karşıya kaldıklarında emekliye ayrılıyorlar? Uçakları hava sahalarından alıkoyan şeyler neler?

Bir uçağın uzun ömürlü olması için neler yapılabilir?

Bir uçağın ömrünü belirleyen birçok farklı faktör var.

Bunlar arasında; toplam uçuş saati, iniş ve kalkış yaptığı toplam sayı, bakımlarının ne sıklıkla ve ne kadar doğru yapıldığı ve uçağın ne denli sağlıklı kullanılıp kullanılmadığı var. Ayrıca uçağın ömrü boyunca karşılaştığı teknik sorunlar ve daha çok sayıda dış faktör de uçağın ne kadar uzun süre gökyüzünde kalabileceğini belirliyor.

Fakat yine de ortalama bir sayı vermek mümkün. Mesela tüm bakımları eksiksiz yapılan ve kısa menzilli uçuşlar yapan, nispeten dar gövdeli bir uçağın ömrü ortalama 20-25 yıl. Geniş gövdeli bir uçak için ise 30-35 yıl arası ömür biçiliyor.

Örneğin havacılık sahasından çekilen bir Boeing 747, metal yorgunluğu ile karşı karşıya kalana dek yaklaşık 35.000 uçuş gerçekleştirebiliyor. Bu da gökyüzünde ortalama 135.000 ila 165.000 saat geçirdiği anlamına geliyor.

Günümüzde ise en uzun süredir uçuşlarına devam eden uçak, 50 yaşındaki bir Boeing-737-200.

Yine havacılık tarihinin en yaşlı uçağı da tam tamına 83 yaşında. 1928 model Cessna A modelinin yalnızca 48 tane üretilen AW varyantından çıkan ve bugünlere gelen bu uçak, son uçuşunu 2011’de, Pensilvanya’daki Eagles mere Hava Müzesi’ne giderken gerçekleştiriyor.

Fakat elbette bazı uçaklar; yaşına, kaç uçuş yaptığına veya uçuş saatlerine bakılmaksızın da emekliye ayrılabiliyor. Çünkü ekonomik faktörler veya beklenmedik bazı arızalar, uçakların hizmetten çekilmesine neden oluyor.

Öte yandan bir uçak, 30-35 yıl uçuşa devam edebilse de bazı havayolları, daha yeni sistemlerle donattıkları uçakları piyasa çıkarttıkça, eski uçaklarınının kullanımını durdurabiliyor.

Ayrıca yeni sistemlerle donatılmış uçaklarda yakıt tasarrufu da daha yüksek oluyor ve bu ayrıntı, uçakların kaderini belirleyebiliyor.

Ek olarak küçük uçakların birçoğu belli bir süre sonra güvensiz hâle geldikleri için değil, bakımlarının büyük bir ekonomik külfet hâline gelmesi sebebiyle kullanımdan kaldırılıyor. Çünkü uçaklarda değiştirilmesi ve bakım yapılması gereken bileşen sayıları arttıkça, maliyetler yükseliyor.

Böyle bir durumda da eski bir uçağın bakım ve onarım maliyeti, belli bir noktada uçağın havalanmasına müsaade etmeyecek kadar yüksek bir hâle gelebiliyor. Özetle bir uçağın ortalama ömrü bahsettiğimiz gibi birçok faktöre göre değişiklik gösteriyor. Ancak sayılar yine de etkileyici öyle değil mi?

İlginizi çekebilecek diğer içerikler: