Trafiğin yoğunluğuna veya yolun ne kadar aktif olup olmadığına göre belirlendiğini de düşünebilirsiniz. Biz de o kadar basit düşünmüştük.
Ama işin arkasından bilimsel analizler, veriler ve özel algoritmalar çıktı.
Trafik ışıklarının süresi belirlenirken birçok faktör göz önünde bulunduruluyor.
Özellikle büyük şehirlerde trafik ışıkları, sabit zamanlı çalışmak yerine akıllı sistemlerle dinamik olarak yönetiliyor. Peki, bu süreç nasıl işliyor?
Biraz daha detaylandıralım, arkasından da formülü gelecek. Modern trafik yönetiminde ışıkların süresi belirlenmeden önce bölgedeki trafik akışı detaylı şekilde analiz ediliyor.
Yollara yerleştirilen manyetik dedektörler, geçen araçları sayarak trafik yoğunluğunu ölçüyor. Özellikle kavşaklara yakın yerlerde bu sensörlerden gelen verilere göre yeşil ışık süresi dinamik olarak artırılabiliyor veya azaltılabiliyor.
Ayrıca gelişmiş trafik yönetim merkezleri de kavşaklara yerleştirilen kameralarla araç yoğunluğunu anlık takip ediyor ve yapay zekâ destekli sistemler sayesinde trafik akışına uygun şekilde ışık süreleri değiştirilebiliyor.
Bunun yanı sıra Google Maps ve Yandex Navigasyon gibi uygulamalardan alınan anonim veriler, trafiğin hangi saatlerde nerede yoğunlaştığını tespit ediyor. Veriler doğrultusunda da trafik ışıklarının süreleri optimize edilebiliyor.
Geldik bahsettiğimiz formüle. Trafik ışıklarının ne kadar süreyle yanacağı belirli bir denkleme dayanıyor ve buna da “Webster formülü” deniyor.
C : (1.5L + 5) / (1 - Y)
Araç yoğunluğuna ve kavşaktaki şerit sayısına göre değişkenlik gösterse de yeşil ışık 60 ila 120 saniye arasında oluyor. Yoğun trafiği olduğu yerlerde daha fazla aracın geçmesi için uzun olabiliyor ve ortalama 90 saniye olarak belirleniyor. Daha az sıkışık alanlarda ise bu süre 3-45 saniye ile sınırlı tutuluyor.
Sarı ışığın süresi de sürücülerin güvenli bir şekilde durabilmesi için hesaplanıyor. Genellikle 3 ila 5 saniye arasında değişiyor ve hız sınırına, kavşağın büyüklüğüne bağlı olarak ayarlanıyor.
Eğer sarı ışık süresi çok kısa olursa sürücüler ani fren yapmak zorunda kalabiliyor, çok uzun olursa da trafik akışı düzensiz hâle gelebiliyor.
Kırmızı ışık süresi ise trafik akışının düzenlenmesi ve yaya geçişleri için yeterli zaman tanınması amacıyla hesaplanıyor. Kavşakta birikme olmaması ve diğer yolların sırasını beklemesi için belirli bir formüle göre ayarlanıyor.
Bu süreçte yürüme mesafesi genellikle 7 saniye olarak belirleniyor. Yoğunluk, şerit sayısı süreyi değiştiriyor ancak ortalaması 7.
Günümüzde trafik yönetimi artık sabit zamanlı ışık sistemlerinden akıllı sistemlere doğru evrildi. Akıllı trafik ışıkları sayesinde:
Özellikle büyük şehirlerde yeşil dalga uygulaması ile de trafik ışıkları birbirine senkronize edilerek, belirli bir hızda seyreden araçların sürekli yeşil ışıkta ilerlemesi sağlanıyor.
Sonuç olarak trafik ışıkları şansa göre değil, bilime göre ayarlanıyor. Bir dahaki sefere kırmızı ışıkta beklerken sabırsızlanırsanız, bunun rastgele olmadığını ve arka planda karmaşık hesaplamalar yapıldığını unutmayın!
Yorumlar (0)