2003’ten beri uygulanan hurda araç teşvikleri bize ne gösterdi?
Araba fiyatları nasıl etkilendi? Arabayı almayı düşünenler için işte tüm detaylar.
İlk kez 2003’te uygulanan hurda araç teşvikleriyle belirli bir yaşın üzerindeki araçların trafikten çekilmesi ve yeni araç satışlarının artırılması hedeflendi.
2004’te sona eren bu uygulama, otomotiv sektöründe olumlu etkiler yarattı. 2010 ve 2011 yıllarında ise ağırlığı 3,5 tondan fazla olan yük ve yolcu taşıyan araçlar için nakdi destek sağlanan bir teşvik programı devreye alındı. Bu dönemde, hurdaya ayrılan araç sayısında %73,9’luk bir artış kaydedildi.
2012-2014 yılları arasındaki teşvikte ise belirli yaşın üzerindeki araçların motorlu taşıtlar vergisi, faizi, ceza, gecikme zammı ve faizi ile idari para cezaları silindi.
2018-2019’da girilen teşvik kapsamında da hurdaya çıkarılan arabalar için aynı cinsten yeni bir aracın satın alınmasında tahsil edilecek ÖTV miktarından belirlenen tutar kadar indirim sağlanması öngörüldü.
2019’dan bu yana ise herhangi bir ÖTV indirimi söz konusu değildi.
Tüm teşviklere bakıldığında otomobil satışları, teşvik olmayan dönemlere bakıldığında ortalama 9.198 adet yükseldi. Hafif ticari araç ve ağır ticari araç satışlarında da artış vardı.
Teşviklerin uygulandığı dönemlerde kendinden önceki 6 ay ve sonraki 6 aylık satışlara göre ortalama 3.090 artarken, ağır ticari araç satışları 725 adet arttı.
Değişkenler de göz önünde alındığında teşviklerin satışlara yaklaşık %20-30 arasında artış olarak yansıdığı görülüyor.
Tüm bu kapsamlar dahilinde bugüne kadar hurdaya ayrılması sağlanan araç sayısı 350 bini geçti. Bu sırada yeni araç sahibi olanlar oldu ama nasıl oldu? Piyasada araç fiyatları nasıl değişti?
2019’un ilk ayında 100 bin TL’nin altındaki araçların fiyat değişimlerine baktığımızda Renault Clio Symbol Joy 1.0, Ekim 2018’de Renault bayilerde 72.400 TL iken Ocak 2019 ÖTV indirimi, kampanyalı ve hurda indirimi ile 60.900 TL’den alıcı buldu.
Fiat Egea Sedan 1.4 Fire ise Haziran 2018’de 71.900 TL, Ekim 2018’de hurda indirimiyle 69.900 TL, ÖTV indirimi ve artı hurda indirimiyle de Ocak 2019’da 62.040 TL’den satıldı.
Bir de Hyundai i20 1.2 MPI Jump fiyatına bakalım. Haziran 2018’de 71.400 TL, Ekim 2018’de 90.560 TL’ye çıkan fiyat, Ocak 2019 ÖTV ve hurda indirimiyle 75.407 TL’ye indi.
Şu anda, 25 yaş ve üzeri araçlar için yeni bir hurda teşviki ve ÖTV indirimi gündemde. Bu teşvikle, eski araçların trafikten çekilerek yerine Türkiye’de üretilen yeni araçların alınması ve çevre kirliliğinin azaltılması hedefleniyor. Henüz resmi bir açıklama yapılmamış olmasına rağmen, ikinci el otomobil piyasasında hareketlilik başladı ve fiyatlarda artışlar gözlemleniyor.
Özellikle hurda kapsamına girebilecek yaşta ve durumdaki araçların fiyatları hızla yükseliyor. Bunun nedeni, insanların hurda araçlarını yüksek fiyatlarla satıp teşvikle birlikte yeni araba almayı planlaması.
Daha önce 50 bin TL’ye bile satılamayan araçlar için 100-150 bin TL fiyat çekiliyor. Vatandaşlar eğer hurda araca sahibi olursa ve yasa da çıkarsa 300 bin ila 800 bin TL arasında ÖTV avantajı yakalayacak.
Ancak bu durum, ikinci el araç almak isteyenler için pek de iç açıcı değil çünkü fiyatların aşırı yükselmesi, piyasayı alıcılar için zorlu hâle getiriyor.
Öte yandan, sıfır araba almayı düşünenler için de belirsizlikler var. Acaba teşvik gelirse, sıfır araba fiyatları düşer mi? Yoksa talep artışı nedeniyle fiyatlar daha da yükselir mi?
25 yaş ve üzeri olduğunu belirtmiştik ancak teşvik kabul edilirse yerliliği yüzde 40 ve üzeri olan araçlar dahil olacak. Yasalaşırsa da 6 farklı markanın 12 modeli bu kapsama giriyor. İşte hurda teşvikiyle alınabilecek araçlar:
Hurda otomobil teşvikleri, otomobil piyasasını her zaman hareketlendiren bir etken oldu. Ancak bu tür dönemlerde hem alıcılar hem de satıcılar için belirsizlikler de artıyor.
2019’daki fiyat değişimlerini, araç satış oranlarını ve tüm detayları aktardıktan sonra aslında bu sorunun cevabı biraz da sizin kişisel ihtiyaçlarınıza ve bütçenize bağlı kalıyor.
Ama eğer acilen araba olmak zorundaysanız beklemek yerine şimdi almayı tercih edebilirsiniz çünkü teşvik gelirse, sıfır araba fiyatlarının ne yönde etkileneceği tam olarak belli değil. Ayrıca teşvikle birlikte talep artışı yaşanırsa fiyatlar yükselebilir veya teslimat süreleri uzayabilir.
“Biraz daha bekleyebilirim.” diyenlerdenseniz de teşvikin resmen açıklanmasının ardından harekete geçmeniz daha mantıklı olabilir. Özellikle hurda aracınız varsa bu aracı değerlendirip yeni bir araba almak için uygun fırsatı yakalayabilirsiniz. Ancak bu süreçte ikinci el araç fiyatlarının daha da yükselme ihtimalini göz önünde bulundurmalısınız.
Son olarak, teşvikler genellikle belirli fiyat aralığındaki araçlara uygulanıyor. Özellikle düşük ve orta segmentteki araçlar daha çok avantajlı hâle gelebilir. Bu nedenle, bütçenize uygun bir araç seçmek için piyasayı iyi takip etmelisiniz.
Sizin planlarınız neler? Yorumlara bekliyoruz.
Yorumlar (0)